500 yıllık tarihi Mihrimah Sultan Külliyesi’ne klima takılan klimalar gelen tepkilerin ardından kaldırıldı

500 yıllık tarihi Mihrimah Sultan Külliyesi’ne klima takılan klimalar gelen tepkilerin ardından kaldırıldı

11/08/2020 Kapalı Yazar: Fırtına Dergi

Mimar Sinan’ın erken dönem eseri 500 yıllık Üsküdar Mihrimah Sultan Külliyesi’nin medrese kısmına klima takılması halkın yanı sıra İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Kültür Daire Başkanlığı ve mimarların da tepkisini çekti. Vakıflar mülkiyetinde şu an tıp merkezi olan alanda kültür varlığına zarar verildiğini belirten İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı Mahir Polat, İBB’nin rapor için harekete geçtiğini duyurdu.

Sözcü’den Mert Öz’ün haberine göre, şu an tıp merkezi olarak kullanılan 500 yıllık tarihi Üsküdar Mihrimah Sultan Külliyesi’nin medrese kısmına klima takılması tepkilere neden oldu.

Konuyla ilgili bir açıklama yapan İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı Mahir Polat, alanın İBB yetkisinde olmadığını hatırlatıp, kötü bir uygulama yapıldığını vurguladı.

Görüntülerle ilgili Polat şu açıklamayı yaptı:

  • “Mimar Sinan’ın Üsküdar Mihrimah S. Medresesi Vakıflar Mülkiyetinde olup, tıp merkezi olarak hizmet veriyor.
  • “Alan İBB yetkisinde değil. Revaklı avlusunun kötü bir uygulamayla kapatılmasının yanı sıra bacaların tamamına klima dış ünitelerinin montaj edilmesi kültür varlığımıza zarar vermektedir. Acilen revaklı avlunun üst örtüsü kaldırılarak klimaların dış üniteleri yapıdan uzaklaştırılmalıdır.

‘İşletme ihtiyaçları nedeniyle müdahaleye maruz kalıyor’

  • “Koruma Kurulu ilke kararlarına da aykırı revak kapatmalarının da kaldırılması gerekir. Bu medrese hayrat niteliğinde vakıf eseridir.
  • Hayrat amaçlı sosyal faaliyetlerde kullanılması gereken yapının işletme ihtiyaçları nedeniyle karakterine uygun olmayan müdahalelere maruz kaldığı görülüyor. Hayrat vakfı eserin hayır amacı ile değerlendirilmesi vakıf şartıdır.

Polat’ın açıklamalarına cevap veren yüksek mimar ve restoratör Seda Özen Bilgili, İBB Koruma Uygulama Denetim Müdürlüğü’nün (KUDEB) rapor tutabileceğini belirterek, “Şık olmaz diye düşünebilirsiniz ancak ilçe KUDEB’i de olsa böyle bir yetkiniz var. Avluların kapatılmasını ben yazdım çünkü, 10 sene önce devrettiğimiz bir 21. yy yapısının komşusunda tavuk kümesi çökse bize suç duyurusu geliyor. Adaletsizlik var. Direkt savcılığa bile suç duyurusunda bulunabilirsiniz. Bir yapı sahibi bahçesinde 15 cm yükseklikte çiçeklik yapsa suç duyurusu geliyor. İnsanlar Sinan eserinde avluyu çatı ile örtüyor, avlu duvarına tespitleyerek üstelik. Ancak öyle kullanıyorlar 20-30 yıl” dedi.

İBB rapor oluşturacak

Polat, Bilgili’ye, “Biz KUDEB teknik ekibimizi konu hakkında rapor için gönderiyoruz” yanıtını verdi.

‘Tıp merkezi avluyu kapatmış’

Esere yapılan müdahaleyle ilgili Bilgili, şu görüşlere yer verdi:

  • “Mimar Sinan’ın Mihrimah Sultan’a karşı yaşanması mümkün olmayan aşkı yerine; Mihrimah Sultan için yaptığı eserin başına gelen fark edilmeli. Yapının inşa edildiği dönemde ısıtma sistemi sadece ocak/mangaldı yine de bu avlu açıktı. Tıp Merkezi bu şifa veren havuzlu avluyu kapatmış.
  • “Sultanahmet Külliyesi’nin bir parçası olan medresenin de avlusu birkaç yıl önce kapatıldı. Bu yapıları özgün haliyle sevmeli korumalı. Geçmişte insanlar soğuk camilerde ibadet ediyordu, soğuk saraylarda oturuyordu, soğuk medreselerdeydi. Ama avlu kapatmıyorlardı.

‘Avluların kapatılmasına son verilmeli’

  • “Eskiden insanlar nasıl ısınıyorlardı derseniz, burada çift sıra kubbeden biri medrese hücresine ait, biri revakın üst örtüsü. Her bir hücrede bir ocak var, bacaları görülüyor. O sabit ocaklardan başka taşınabilir tandırlar var. İnsanlar da kalın giyiniyor.
  • Ülkemizde her yerde görüyorum, medrese, han avluları kapanıyor. Bu nadide eserlerin avlularını kapatmaya bir son vermeli, kapatılanlar açılmalı.”

Gelen tepkiler üzerine klimalar söküldü

İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Coşkun Yılmaz tarafından önce tarihi yapıya monte edilen klimaların kaldırılacağı açıklaması yapıldı. Ardından Üsküdar Kaymakamı Murat Sefa Demiryürek, Twitter hesabından yaptığı paylaşımla klimaların kaldırıldığını açıkladı.