Online erişime açılan yerli ve yabancı kaynakların güncel listesi
09/04/2020Tüm dünyada etkisini gösteren ve Dünya Sağlık Örgütü’nün pandemi olarak tanımladığı koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle toplu etkinlikler, festivaller ve konserler iptal ediliyor. Toplu etkinliklerin yanı sıra insanlar da zorunlu olmadıkça sokağa çıkmamaya özen gösteriyor.
Koronavirüs salgınının tüm dünyada etkili olduğu bu karantina günlerinde hem Türkiye’de hem de Türkiye dışında birçok ülkede binlerce kaynak online erişime açılıyor. Siz değerli okuyucularımız için erişime açılan kaynakların listeni paylaşıyoruz.
Yerli kaynaklar
Eğitim
- Millî Eğitim Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve Türkiye’de hizmet veren GSM operatörleri Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone işbirliği ile EBA kullanıcıları EBA içeriklerine her ay 3 GB’a kadar ücretsiz erişim sağlayabileceklerdir. Kampanyadan faydalanmak isteyen kullanıcılar hizmet aldığı operatörün belirlediği başvuru yöntemi ile kampanyadan faydalanabileceklerdir.
- Tudem Yayın Grubu, “Tudem yanında” sloganıyla bir kampanya başlattı. Kampanya çerçevesinde Tudem Yayın Grubu kültür ve eğitim yayınlarından farklı sınıf ve yaş grupları için hazırlanan bazı içerikleri ücretsiz erişime açtı.
- TRT Çocuk, ‘TRT Çocuk Anaokulum uygulamasını’ iOS ve Android mağazalarında yayına sundu.
Sinema
- Filmmor ve Documentarist her gün online yeni bir film yayınlama kararı aldı. Her gün 16:00’da paylaşılan filmler, bir sonraki gün 16:00’ya kadar izlenebiliyor.
- Sinematek İşçi Filmleri Festivali’nin arşivinden bir film paylaşıyor.
- Emre Yeksan ilk filmi ‘Körfez’i ücretsiz olarak yayınladı.
- İKSV, Leyla Gencer belgeselini online erişime açtı.
- ‘Arkadaşımız Çayan’ belgeseli, internette erişime açıldı.
- İstanbul Modern, fotoğraf sanatçısı ve şair Lütfi Özkök’ün yaşamını anlatan 2010 yapımı “Poeten i Elefanthuset” (Fil Gibi Evdeki Şair) adlı belgeseli internette erişime sundu.
- Barikat Film, Barış Atay’ın ilk uzun metrajlı filmi olan ‘Eksik’i ücretsiz olarak yayınladı.
- Serhat Karaaslan, 2014 yapımı kısa filmi Dondurma’yı ücretsiz olarak paylaştı.
- Ali Kemal Çınar Ankara Film Festivali’nde En İyi Film ödülüne layık görülen üçüncü uzun metrajlısı Genco‘yu YouTube’da paylaştı.
- Onur Barış, usta yazar Sait Faik Abasıyanık’ın hayatına ışık tutan belgeseli Benden Hikâyesi’ni YouTube’a yükledi.
- Tülay German: Kor ve Ateş Yılları belgeseli erişime açıldı.
- Yazar, yönetmen Soner Sert’in kısa filmleri “Baba”, “Ses” ve “Köprü”yü Youtube üzerinden yayınladı.
- Chantier Films, Ümit Ünal imzalı “Sofra Sırları” filmini YouTube üzerinden ücretsiz olarak yayınladı.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı oyun ve konserleri Youtube üzerinden erişime açtı.
- Amed Şehir Tiyatrosu koronavirüs salgınından korunmak için evinden çıkmayan tiyatro severlere arşivini açtı.
- Yönetmen Murat Yüksel, ‘Jeotermal Yetti Gari’ belgeselini erişime açtı.
- Yönetmen Sidar İnan Erçelik, “Patronsuzlar” ve “Derman” filmlerini erişime açtı.
- Cengiz Özkarabekir’in yönetmenliğini yaptığı ve senaryosunu yazdığı Köy Enstitüleri’ni anlatan “Yücel’in Çiçekleri” adlı film YouTube üzerinden yayımlandı.
- Su Baloğlu ile Merve Bozcu’nun imzasını taşıyan “Onun Filmi” erişime açıldı.
- Yeşim Ustaoğlu’nun “Sırtlarındaki Hayat” adlı belgeseli 16-30 Nisan tarihleri arasında İstanbul Modern’in web sitesinde erişime açıldı.
- SALT, Toprağın Tuzu (The Salt of the Earth) belgesel filmini 50. Dünya Günü kapsamında online erişime açtı. SALT’ın Vimeo kanalı aracılığı ile saltonline.org’da yayınlanan film 10 Mayıs’a kadar erişime açık olacak.
- Yönetmen Ali Kemal Çınar, “Di Navberê De” (Arada) adlı filmini ücretsiz erişime açtı.
- Gürcan Keltek, 2015 yılında çektiği “Koloni” (Colony) adlı belgeseli bir haftalığına erişime açtı.
- Piyanist İdil Biret’in yaşam öyküsünü anlatan “İdil Biret: Bir Harika Çocuğun Portresi” belgeseli online erişime açıldı.
Sahne Sanatları
- Kumbaracı50, hafta içi her gün 20:30-22:00 arası, youtube kanalı üzerinden yayın yapacak.
- Nilüfer Kent Tiyatrosu, arşivindeki oyunları çevrimiçi erişime açtı.
- Genco Erkal sahnelediği ‘Marx’ın Dönüşü’, ‘Sivas 93’ ve ‘Yalınayak Sokrates’ adlı oyunları ücretsiz erişime açtı.
- Ahmet Melih Yılmaz sahnelediği “Kadınlar Aşklar Şarkılar” adlı oyunu ücretsiz erişime açtı.
Sergi
- Pera Müzesi ve İstanbul Araştırmaları Enstitüsü (İAE), yeni tip koronavirüs salgınının yayılmasını önlemek amacıyla evlerine çekilen sanat takipçilerine sergilerini Google Arts & Culture’da erişime açtı.
- Arkas Sanat Merkezi, 15 – 30 Mart tarihleri arasında geçici olarak ziyarete kapalı olacak. Bu sırada şimdiye kadar Arkas Sanat Merkezi tarafından düzenlenen tüm sergileri ‘Sanal Müze’ ile keşfedebilirsiniz!
- Koronavirüs salgını nedeniyle kapılarını bir süreliğine ziyarete kapatan Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık (YKKSY) web sitesinde 3D sanal sergi turları başlattı.
- Çizgi roman sanatçısı ve illüstratör M. Kutlukhan Perker‘in Türkiye’deki ilk kişisel sergisi “Gece Vardiyası” sanal tur yardımıyla Pilot Galeri sayfasından gezilebilir.
- Rezan Has Müzesi, arkeolojik eser koleksiyonundan bir seçkiyi çevrimiçi 3D arşiv olarak erişime sundu.
- “Gizemli Tarih Zerzevan Belgeseli” çevrimiçi olarak yayınlandı.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle 13 müzeyi sanal ortamda ziyarete açtı.
- Ara Güler’in, İzmir ve civarına ait daha önce hiç görülmemiş fotoğraflarından oluşan “Ara Güler Merhaba İzmir!” sergisi online erişime açıldı.
Arşiv
- SALT Arşiv üzerinden belgeye ücretsiz ulaşabilirsiniz.
- Hareket Atölyesi Topluluğu’nun 20 senelik üretimi web sitesi haline getirildi. İşlerin çekimlerine de bu adresten ulaşabilirsiniz ulaşabilirsiniz.
- Türk Tarih Kurumu kütüphanesindeki eserleri çevrimiçi erişime açtı.
- Tarih Vakfı, etkinlik kayıtlarını çevrimiçi paylaşıma açtı. Tarih Vakfı’nın etkinlik kayıtları kapsamında yer alan video kayıtlarına YouTube üzerinden, podcast yayınlarına da Spotify üzerinden ulaşılabilecek.
- İstanbul Modern, İstanbul Modern Sanat Müzesi Fotoğraf Koleksiyonu’nda yer alan fotoğraf koleksiyonunu internet sitesinde erişime açtı.
- Şef Yunus Emre Akkor’un ‘Geçmişten Geleceğe Kayseri Mutfağı‘ kitabı Kayseri Büyükşehir Belediyesi tarafından online erişime açıldı.
- Doğa Derneği, pek çok kuruluşun ve bilim insanının katkısıyla hazırlanan “Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları” kitabını dijital olarak yayınladı.
- Türkiye Yazarlar Birliği (TYB), 1984’ten itibaren düzenli olarak yayınladığı “Türkiye Kültür ve Sanat Yıllıkları“nın online erişime açtı.
- Türkiye Yazarlar Birliği (TYB), Mehmet Akif Araştırmaları Merkezinin yayınladığı 9 kitaptan oluşan “Mehmet Akif Ersoy Kitaplığı”nı ücretsiz olarak erişime açtı.
- Arter, koleksiyonundan sesle ve müzikle bağlar kuran sekiz videoyu bir araya getiren #evdeçal başlıklı çevrimiçi video seçkisini erişime açtı.
- Beraberce Derneği’nin hazırladığı “Büyüyen Hafıza ve Umutvar Arşivi” çevrimiçi erişime açıldı.
- Alman-Kürt Kültür Enstitüsü, Erivan Radyosu arşivini Youtube kanalın üzerinden erişime açtı.
Dergi
- TÜBİTAK, çocuk dergilerini okuyucuların ücretsiz erişimine açtı.
- TRT Çocuk dergisinin geçmiş sayıları, koronavirüs tedbirleri nedeniyle öne çekilen ara tatildeki çocuklar için ücretsiz erişime açıldı.
- Socrates Dergi dijital edisyonu önümüzdeki 1 ay boyunca herkese ücretsiz. Promosyon kodu “SOCRATESYANINDA“yı sepette girerek aboneliğinizi başlatabilirsiniz. Bu sayede Socrates Dergi’nin tüm sayılarını evinizden okuyabileceksiniz.
- Metis Yayınları, “Defter” ve “Metis Çeviri” dergilerini elektronik ortamda kullanıma açtı. Pdf dosyası halindeki dergi yazılarına ulaşabilmek için üye olmak gerekiyor. Dergi yazılarına buradan ulaşabilirsiniz.
- Mekanda Adalet Derneği (MAD)’nin yayın platformu olarak kurduğu Beyond İstanbul’un ilk üç sayısını ücretsiz olarak çevrimiçi erişime açtı.
- Tarih Vakfı, Toplumsal Tarih dergisinin 316’ıncı sayısını online formatta ve ücretsiz olarak erişime açtı.
- Aylık sosyalist kültür dergisi Birikim’in Nisan sayısı dijital olarak erişime açıldı.
- Aylık sokak-edebiyat dergisi Bavul Dergi, Nisan 2020 sayısını e-dergi formatında ve ücretsiz olarak okurlarına sundu.
- 2012 yılında yayın hayatına başlayan Kürt Tarihi dergisinin 38’inci ve 39’uncu sayıları online erişime açıldı.
- Türkiye’nin ilk çocuk dergisi Doğan Kardeş’in ilk sayısını internet sitesinden erişime açtı. Buradan sayfalarını çevirebilirsiniz.
- “Praksis: Tarihsel Materyalist Sosyal Bilimler Dergisi” 50. ve 51. sayısını online erişime açtı.
Sanal Tur
Piri ile ücretsiz olarak deneyimleyebileceğiniz 10 sanal tur var.
- Avrupa’nın 9 Görkemli Sarayı: Paris’teki Versay Sarayı’ndan Londra’daki Kensignton’a kadar uzanan sanal bir yolculuğu kapsıyor.
- Game of Thrones Lokasyonları: Televizyon tarihinin en büyük yapımlarından biri Game of Thrones’un geçtiği lokasyonları tanıtıyor.
- Topkapı’ya Dair 10 Kısa Hikaye: Topkapı Sarayı hakkında hiç duymadığınız hikayeler yer alıyor.
- 4 Göz Alıcı Astroturizm Merkezi: Gökyüzü meraklılarının ilgisini çekecek rotalar tanıtılıyor.
- 7 Deyimin Şaşırtıcı Hikayesi: Üsküdar’da sabah oldu, Geyik muhabbeti gibi günlük hayatta çokça kullandığımız deyimlerin çıkış hikayesi anlatılıyor.
- Dünyanın En Sıra Dışı Festivalleri: Hindistan’dan Meksika’ya farklı kültürleri içeren festivaller anlatılıyor.
- Ege’den 7 Mitolojik Hikaye: Antik Çağ’dan bugüne Anadolu’nun en ilgi çekici mitolojik hikayeleri yer alıyor.
- Kalabalık’tan Uzakta Türkiye: Çok bilinmeyen ama güzelliğiyle baş döndüren rotalar tanıtılıyor.
- Görmen Gereken 6 Eşsiz Köy: Türkiye’deki 6 köylerin hikayelesi geçmişte bir yolculuğa çıkarıyor.
- Kahve Kokusunun Peşinde: Hayatımızdan eksik olmayan kahvenin doğuşu, topraklarımıza gelişi hikayelerle anlatılıyor.
Sağlık Bakanlığı
- “Türkiye’deki Güncel Durum” takip sistemi açıldı.
Yabancı kaynaklar
Eğitim
- Cambridge Üniversitesi Yayınevi, tüm ders kitaplarını Mayıs sonuna dek ücretsiz erişime açtı.
- BBC Learning English, İngilizcesini geliştirmek isteyenlere lower-intermediate, intermediate ve upper-intermediate seviyelerinde online kurslar sunuyor.
- ‘Ivy League’ üniveristeleri toplam 450 online kursu online erişime açtı.
- Sundance Enstitüsü’nün master class videoları erişime açıldı
- New York Museum of Modern Art (MoMA), çevrimiçi sanat dersleri düzenlemeye başladı.
Sinema
- Amsterdam Belgesel Film Festivali, festival tarihinden 300 filmi ücretsiz erişime açtı.
- Animasyon sanatının en büyük ustalarından Hayao Miyazaki’nin yaratım sürecine odaklanan dört bölümlük belgesel dizisi “10 Years with Hayao Miyazaki” ücretsiz erişime açıldı.
- Pawel Pawlikowski, belgesellerini çevrimiçi erişime açtı.
- Giyotin Films, salgın nedeniyle Ramin Matin’in yönettiği 2011 yapımı Canavarlar Sofrası filmini online izlemeye açtı.
- Guy Maddin’in Evan ve Galen Johnson ile birlikte yönettiği 2017 yapımı Yeşil Sis – The Green Fog’da ücretsiz olarak yayınlandı.
- Agnès Varda’nın kısa filmi “The Little Story of Gwen From French Brittany” Youtube’da ücretsiz izlemeye açıldı.
- SALT, 2015 Sundance Film Festvali’nin ABD Belgesel kategorisinde Jüri Büyük Ödülü’nü kazanan “The Wolfpack” belgeselini çevrimiçi erişime açtı.
- Netflix 10 orijinal belgeselini YouTube’da ücretsiz izlemeye açtı.
- Ferenc Molnár’ın ölümsüz eserinden Zoltán Fábri yönetmenliğinde sinemaya uyarlanan 1968 yapımı “Pal Sokağı Çocukları” filmi erişime açıldı.
- Yazar William Saroyan’ın 1964 yılında Amerika’dan Bitlis’e yaptığı yolculuğu konu alan “Saroyan Ülkesi” belgeseli çevrimiçi erişime açıldı.
Müzik
- Berlin Filarmoni Orkestrası, 19 Nisan 2020 tarihine kadar iptal ettiği etkinliklerin yerine 30 gün boyunca internet üzerinden ücretsiz olarak yayın yapacak. Orkestrayı internet üzerinden dinlemek isteyen müzikseverler, orkestranın web adresinde bulunan ‘bilet sayfasına’ girerek BERLINPHIL kodunu kullanarak ücretsiz olarak yayını dinleyebilecekler.
- Müzik dünyasının iki büyük elektronik enstrüman üreticisi Moog ve Korg, mobil cihazlar için ürettikleri synthesizer uygulamalarını kısa bir süreliğine ücretsiz indirmeye sundu. Korona günlerinde synthesizer çalmak isteyenler, uygulamaları App Store’dan ya da Google Play Store’dan indirebilir.
- Open Culture Movie üzerinden 1150 film ücretsiz erişime açıldı. Ayrıca yine burası üzerinden bedava e-kitap ve sesli kitalara ve Micheal Foucault, Carl Sagan gibi isimlerin ders kayıtlarına ulaşabilirsiniz!
- Çağdaş Gösteri Sanatları Filmleri Arşivi, birçok performansı izlemenize olanak sağlıyor.
Sahne sanatları
- Viyana Devlet Operası, opera ve bale gösterilerini 2 Nisan 2020 tarihine kadar ücretsiz olarak erişime açtı.
- New York Metropolitan Operası ücretsiz olarak eski gösterimlerine erişim sağlıyor.
- Bolşoy Tiyatrosu bale ve opera severler için YouTube üzerinden ‘altın koleksiyonundan’ en iyi 6 performansı paylaşacak.
- 1599 yılında kurulan Shakespeare Globe Tiyatrosu arşivini sanatseverler için ücretsiz olarak erişime açtı.
- Kraliyet Operası (Royal Opera House), “Her eve ve her cihaza opera” diyerek arşivinin de bulunan bazı gösterilerin kayıtlarını ücretsiz olarak erişime açtı. Şu ana kadar yayınlanan tüm içeriklere ulaşmak için öncelikle ücretsiz olarak üye olmanız gerekiyor ardından 30 gün boyunca ücretsiz izleyebiliyorsunuz.
Müzeler
- Louvre Müzesi – Fransa
- Orsay Müzesi – Fransa
- Vatikan Müzesi – İtalya
- Modern Sanat Galerisi – İtalya
- Doge’s Palace – İtalya
- Pinacoteca di Brera – İtalya
- Uffizi Galerisi (Galleria degli Uffizi) – İtalya
- Arkeoloji Müzesi – Atina
- Van Gogh Müzesi – Hollanda
- Sao Paulo Sanat Müzesi – Brezilya
- Dali Tiyatro Müzesi – İspanya
- Prado Müzesi – İspanya
- British Müzesi – İngiltere
- Solomon R. Guggenheim Müzesi – ABD
- National Gallery of Art– ABD
- Ulusal Kadın Tarihi Müzesi – ABD
- Smithsonian Ulusal Doğa Tarih Müzesi – ABD
- Metropolitan Resim Müzesi – ABD
- Ulusal Havacılık Müzesi – ABD
- NASA – ABD
- Google Sanat Projesi – Google, düyanın farklı ülkelerinde onlarca müze ile yaptığı anlaşma sayesinde birçok müzeyi sanal olarak gezme imkanı sunuyor.
- Moskova Müzeleri Koleksiyonu – Rusya
- Frida Kahlo’nun doğduğu Mexico City’deki La Casa Azul adlı müze evi online ziyarete açıldı. – Meksika
- Avusturyalı nörolog ve psikanaliz kuramının kurucusu Sigmund Freud’un Londra’daki evi, online ziyarete açıldı. – İngiltere
Edebiyat
- Guggenheim‘daki yaklaşık 200 sanat kitabı ücretsiz erişime açıldı.
- Marvel’ın resmi dijital yayın abonelik hizmeti olan Marvel Unlimited, önceki günlerde pandemi nedeniyle evde kendini izole edenler için kütüphanesini açtığını duyurdu.
Kütüphane
- Türkiye Fransız Kültür Merkezi, online kütüphanesini (Culturethèque) 3 ay boyunca ücretsiz erişime açtı. Cep telefonu, tablet ya da bilgisayardan her yaşa yönelik binlerce fransızca gazete, dergi, kitap ve videoya ulaşabilirsiniz.
Grafik Tasarım
Arşiv
- Cortellis Drug Discovery Intelligence‘a ücretsiz erişim sağlayarak mevcut koronavirüs çalışmalarına ulaşabilirsiniz.
- Fransız koleksiyoncu Pierre de Gigord, 1980’lerde Türkiye’ye yaptığı seyahatlerde, farklı formatlarda binlerce Osmanlı dönemi fotoğrafı topladı. Getty Research Institute ise Pierre de Gigord Koleksiyonu’ndan 19. ve 20. yüzyılın başlarında çekilmiş fotoğrafların yaklaşık 6.000’ini dijital hale getirerek bu fotoğrafları internete erişime açtı.
- Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) arşivini çevrimiçi erişime açtı.
Not: Liste düzenli olarak güncelliyor.
