Polonya’da kürtaj yasası kadınların protestoları sonucunda ertelendi

Polonya’da kürtaj yasası kadınların protestoları sonucunda ertelendi

04/11/2020 Kapalı Yazar: Fırtına Dergi

Polonya’da hükümet, kürtajı yasaklayan mahkeme kararının uygulanmasını büyük protestoların ardından erteledi. Karara karşı ülke çapında on yıllardır görülen en büyük protesto eylemleri düzenlendi.

Başbakanlık ofisi başkanı Michał Dworczyk, “Devam eden bir tartışma var ve diyalog için biraz zaman ayırmak ve bu durumda yeni bir konum bulmak iyi olacak” dedi.

Ülkenin anayasa mahkemesinin kararı, Polonya’nın halihazırda Avrupa’nın en katı olan kürtaj yasalarını daha da sıkılaştırmıştı. Mahkeme, bir fetüste ciddi ve geri döndürülemez bir doğum kusuru teşhisi konulduğunda bile kürtajların yasadışı olması gerektiğine karar verdi. Bu tür kürtajlar, ülkede yasal olarak gerçekleştirilen az sayıdaki kürtajın neredeyse tamamını oluşturuyor.

Karar, Pazartesi gününe kadar verilen süreye rağmen hâlâ yayınlanmadı ve bu nedenle yürürlüğe girmedi.

Mahkemenin bir grup sağcı milletvekilinin başvurusu üzerine verdiği karar, iktidardaki Hukuk ve Adalet (PiS) partisine karşı eylemleri tetikledi. PiS, 2015’ten beri Polonya’yı yönetiyor ve anayasa mahkemesini destekçileriyle doldurmak da dahil olmak üzere iktidarda olduğu süre boyunca kamuoyunun tepkisini çeken adımlara imza attı.

Başbakan Mateusz Morawiecki, protestocular ve muhalefet milletvekilleriyle görüşme çağrısında bulunurken, PiS’ye bağlı cumhurbaşkanı Andrzej Duda, hayatı tehdit eden doğum kusurları vakalarında kürtaja izin verecek, ancak Down sendromu gibi koşullar için doğumu zorunlu kılacak yeni bir yasa önerdi.

Duda’nın önerisi, iktidar koalisyonunun aşırı sağ kanadı tarafından ödün vermek olarak eleştirildi.

“Kadınlar sadece temel haklara sahip olmak istiyor”
Fotoğraf: Angelika Marciszewska

Protestolar sürüyor

Başbakan Mateusz Morawiecki’nin ofisinden Michal Dworczyk ise açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

“Sürmekte olan bir tartışma var. Zor, yoğun duygular uyandıran bu durumda yeni bir tutum bulmak ve diyalog kurmak için biraz zaman tanımak iyi olacaktır.”

Polonya Anayasa Mahkemesi 22 Ekim’de kürtaj hakkını önemli ölçüde kısıtlayan bir karar vermişti. Yasa düzenlemesine göre yasadışı olan kürtaj için tanınan yasal ayrıcalıklardan biri olan “kusurlu fetüs” maddesini iptal edilecekti. Kadınların eylemleri sürüyor.

Fotoğraf: Marta Habior

Şimdiye kadarki en büyük eylem olan Cuma akşamı düzenlenen eylemde Varşova sokaklarında 100 binden fazla kişi toplandı. Eylemciler PiS’in istifasını ve tekrar seçimlere gidilmesini talep etti.

PiS lideri ve başbakan yardımcısı Jarosław Kaczyński, protestoculara karşı “kiliseleri savunma” çağrısında bulundu.